قبل از آزمون ۱۲مهر بخوانید – رشد و نمو در گیاهان - کنکور زیست شناسی تبریز

در آزمون‌‌های ۱۲مهر، دانش‌آموزان سال چهارم تجربی در بخش نگاه به گذشته   این مبحث  را مطالعه می‌کنند.
برای آمادگی شما عزیزان در این آزمون‌، نکته‌های مهم این مبحث در مطلب زیر جمع‌آوری شده است:

۱)     برای جوانه زنی دانه‌ها وجود مقادیر کافی آب،اکسیژن و دمای مناسب لازم است ولی حضور نور برای رویش همه‌ی دانه‌ها الزامی نیست.

۲)     اولین علامت جوانه زنی ظهور ریشه‌ی رویان (ریشه چه) است.

۳)     در جوانه‌ی دانه‌ی لوبیا قلاب و در دانه‌ی ذرت غلاف، از راس ساقه محافظت می‌کند.

۴)     گیاه علفی چند ساله‌ی آگاو (خنجری) در طول چند سال زندگی فقط یکبار گل تولید می‌کند و زندگی گیاه با رسیدن دانه‌ها به پایان می‌رسد.

۵)     رشد یعنی بزرگ شدن اندام‌ها و یا تشکیل بخش‌هایی مشابه آنچه در دوره‌های قبل هم  وجود داشته است، مانند پیدایش انشعابات ریشه، ساقه و برگ‌های جدید.

۶)     نمو همراه با پدیده‌ی تمایز انجام می‌شود. تمایز کسب ویژگی‌های جدید در یک سلول همراه با تغییرات ساختاری و بیوشیمیایی است. مانند تشکیل رویان.

۷)     گیاهان علفی فقط رشد نخستین دارند ولی گیاهان چوبی یا چند ساله، مریستم نخستین و مریستم پسین و در نتیجه رشد نخستین و رشد پسین دارند.

۸)     با برداشتن پوست درخت، گیاه خشک می‌شود چون آوند آبکش زیر پوست همراه با پوست برداشته می‌شود.

۹)     کامبیوم آوندساز در استوانه‌ی مرکزی بین دسته‌های چوب و آبکش قرار دارد و به طرف خارج ساقه، آبکش پسین و به طرف داخل ساقه، چوب پسین را می‌سازد.

۱۰)در گیاهان مناطق معتدل، تشکیل حلقه‌های سالیانه مربوط به چوب پسین است. تفاوت در قطر عناصر آوندی لایه‌های تیره و روشن را ایجاد می‌کند. قطر آوندهای چوبی در فصل بهار بیشتر است (لایه‌ی روشن) و عناصر آوندی کوچک‌تر (تیره) در تابستان تشکیل می‌شوند.

۱۱)گیاهان معمولا در طول زندگی خود به نمو ادامه می‌دهند. در صورتی که در جانوران همگام با نمو، دسته‌ای از ژن‌ها که کنترل کننده‌ی تمایز هستند غیر فعال می‌شوند. بیشتر تمایز جانوران پس از بلوغ متوقف می‌شود.

۱۲)بسیاری از سلول‌های گیاهان بالغ می‌توانند همه‌ی ژن‌های خود را فعال کنند. چنین سلول‌هایی می‌توانند تقسیم شوند و توده‌‌ای از سلول‌های تمایز نیافته به نام کالوس را تولید کنند.

۱۳)پروتوپلاست سلول گیاهی است که دیواره‌ی سلولی آن را با کمک آنزیم‌ها و یا روش مکانیکی برداشته شده است. از هم جوشی پروتوپلاست دو گونه‌ی مختلف با استفاده از برخی مواد شیمیایی و یا شوک الکتریکی، گیاه دو رگه حاصل می‌شود.

۱۴)گیاهان مانند سایر موجودات پر سلولی به دو روش رشد می‌کنند: افزایش تعداد سلول‌ها و افزایش غیر قابل بازگشت ابعاد سلول‌ها

۱۵)سه عنصر مهم برای رشد طبیعی اکثر گیاهان عبارتند از نیتروژن، فسفر و پتاسیم

۱۶)در جانوران هورمون در یک محل تولید شده و در محل دیگری از بدن باعث ایجاد پاسخ می‌شود، در صورتی که در گیاهان ممکن است محل تولید و اثر هورمون یکی باشد.

۱۷)نسبت بالای اکسین به سیتوکینین در کشت بافت موجب تحریک ریشه زایی می‌گردد.

۱۸)اتیلن و آبسزیک اسید از هورمون‌های بازدارنده‌ی رشد هستند و در مراحل انتهایی نمو گیاه مانند پیری، ریزش برگ، پژمردگی گل‌ها و رسیدن میوه تولید می‌شوند. همچنین سرعت رشد، سنتز پروتئین و انتقال یون‌ها را در شرایط نامساعد محیطی کنترل می‌کنند.

۱۹)نقش مثبت اتیلن تاثیر در سرعت رسیدن میوه‌ای نارس و نقش مثبت آبسزیک اسید بستن روزنه‌ها برای تعادل میزان آب گیاه است.

۲۰)میزان اتیلن در پاسخ به زخم‌های مکانیکی بافت‌ها، آلودگی هوا، عوامل بیماری‌زا، شرایط غرقابی و بی‌هوازی افزایش می‌یابد.

۲۱)اتیلن در اغلب بافت‌های گیاهی تولید می‌شود.

۲۲)پاسخ یک گیاه به طول روز و شب نور دورگی نامیده می‌شود. گیاهان از نظر نور دورگی به سه گروه تقسیم می‌شوند: گیاهان روز بلند، روز کوتاه و بی‌تفاوت. 

منیع: کانون قلم چی