عوامل ایجاد خیز - کنکور زیست شناسی تبریز

عوامل ایجاد خیز (ادم)

در بخش قبلی، درباره تبادل مواد بین مویرگها و بافت صحبت کردیم و گفتیم که اختلال علل احتمالی این پدیده عبارتند از:

_ کمبود پروتئین در خون: از آنجا که فشار اسمزی پلاسما در نتیجه وجود پروتئینها در آن ایجاد می شود، کمبود پروتئین در خون موجب کاهش فشار اسمزی پلاسما و در نتیجه کاهش بازگشت مایع به مویرگ می شود. به این ترتیب، بخشی از مایع در بافت تجمع می یابد.

_ افزایش فشار درون سیاهرگها: این پدیده، موجب افزایش فشار در مویرگها خواهد شد و از طریق افزایش تراوش، مایع در بافت تجمع می یابد.

_ بسته شدن رگهای لنفی: این عامل ارتباطی با اسمز و تراوش ندارد؛ بلکه در این حالت از آنجا که رگهای لنفی که وظیفه بازگرداندن بخشی از مایع به جریان خون را بر عهده دارند، با اختلال در این پدیده، مایع در بافت تجمع می یابد.

_ آسیب دیواره مویرگها: در این هم حالت تراوش افزایش می یابد و هم با خروج بخشی از ملکولهای درشت پلاسما، اختلاف فشار اسمزی پلاسما و بافت کم می شود.

_ افزایش سدیم بدن: از آنجا که سدیم یک یون خارج سلولی است (یعنی تراکم یون سدیم در خارج از سلولهای جانوری از درون آن بیشتر است) و جایگاه آن در مایع میان سلولی است، افزایش سدیم موجب افزایش فشار اسمزی مایع میان سلولی، در نتیجه کاهش اختلاف فشار اسمزی پلاسما و مایع میان سلولی می شود که منجر به بازگشت کمتر مواد به مویرگ خواهد شد.